Tổng kết một số bài tập phát triển trí thấy

Hôm nay tôi đột xuất nói ra, là tình cảm sâu sắc nhất cho quý vị. Đầy những xúc cảm sâu sắc nhất cho quý vị. Gần như tâm huyết máu thịt của tôi tôi truyền cho quý vị ngày hôm nay. Quý vị ráng tập, không thắc mắc không lý sự, cứ tập..

Tập như không hiểu gì nhưng phải thấy hiểu cũng là trở ngại, cái gì mà kiến thức lý giải được thì không bừng sáng năng lực bên trong được. Quý vị tập quý vị thấy bí, thấy bế tắc, tức là cái khả năng kiến thức không hoạt động được nữa, khi đó cái vùng vô kiến thức mới có cơ hội hiện ra. Cái vùng kiến thức hoạt động, cái vùng vô kiến thức không có cơ hội hiện ra. Cho nên căn cứ vào kiến thức mà hiểu rồi thì chỉ là giọt nước trên đại dương.

Nên đây là bài tập dẫn quý vị tới bế tắc, không dùng kiến thức để lý giải để trình bày được. Lúc bây giờ một thế giới vô kiến thức bắt đầu hiện ra. Nên quý vị lặp đi lặp lại cứ muốn dùng kiến thức hiểu bài tập, rồi sắp đặt bài tập cũng theo kiến thức của mình. Tôi chiều quý vị đi theo cách đó thì vẫn ở trong ao hồ kiến thức. Quý vị đừng quá chủ quan để thói quen kiến thức nó hành mình. Tôi nói như vậy để quý vị khi tập đừng có quá thất vọng với việc bài tập không đúng khả năng kiến thức của mình.

Đi theo con đường kiến thức cuộc sống lo lắng trắc trở không vừa lòng. Nên quý vị phải tạm thời hiểu là những bài tập này làm kiến thức quý vị đầu hàng, lúc bây giờ mới dẫn quý vị tới sự khám phá, nghĩa là vào trạng thái mà quý vị chưa bao giờ có kinh nghiệm.

Quý vị chỉ biết tập, có thể không theo thứ tư abcd, kiến thức bắt quý vị tìm sự hợp lý nhưng trong bài này, nhận thức về tình hợp lý nó chưa biết tới. Bài tập tôi nói vậy để quý vị đừng hoảng loạn khi quý vị tập. Trong quá trình tập quý vị có trải nghiệm gì tốt thì chia sẻ. Bài tập thì chúng ta tạm sáng tạo, chứ không thể đòi hỏi tính hợp lý của nó. Tạm dùng bài học để quý vị đi vào thế giới mà kiến thức quý vị không hề biết tới.

Bây giờ tập như thế này.

 

Bài 1:

Có thể chúng ta dùng một số bài khó, quý vị đừng để ý tính hợp lý của nó. Khi khám phá rồi quý vị tự biết. Có lúc tôi nói đầu mình là máy ảnh chụp tất cả mọi ảnh trước nó thông qua giác quan. Có lúc tôi nói ở trong chiếu ra - một máy chiếu ở trong chiếu ra, tức ánh sáng nhìn ở trong phóng ra nhìn vật. Trong tình huống máy chiếu chưa kết nối với phim, thì quý vị thấy màn hình, khi hình ảnh trong phim nối với máy chiếu thì màn hình mất đi. Thật sự là màn hình còn đó nhưng quý vị không thấy mà thấy phim trong máy chiếu. Tập như vậy để biết lúc nào quý vị thấy màn hình lúc nào không thấy màn hình. Tôi chưa phân tích lúc nào hình ở trong đi ra hay ở ngoài đi vào. Quý vị chạy mãi trong lý giải thì không rời thế giới kiến thức thì quý vị vẫn như cũ. Quý vị hình dung sự thấy của chúng ta phóng qua cặp mắt như máy chiếu phóng ra nhưng chưa nối phim nên chỉ thấy ánh sáng trên màn hình. Bây giờ bắt đầu nối phim thì phim chạy qua máy chiếu để phát trên màn hình và quý vị không thấy màn hình nữa mà thấy phim trên màn hình.

Quý vị tập nhìn tôi, hình dung máy chiếu trong đầu mình không có phim đang chiếu lên ông này hay phóng phim trong đầu óc chiếu lên hình ông này. Tập như vậy và không cần bàn với ai. Tôi là cái màn, quý vị chiếu từ máy chiếu quý vị ra, thì máy chiếu của quý vị đang có phim hay không có phim.

Bài 2:

Bây giờ đặt vấn đề cách khác. Cái đầu quý vị là máy ảnh, chụp ánh sáng phóng vô. Quý vị cũng nhìn tôi, hình tôi phóng vô máy ảnh trong đầu quý vị, thì máy ảnh quý vị chụp được hình gì của tôi, chụp được như thế nào, có chụp được hình ngoài hình trong, có chụp được hết? Nếu là máy Canon, Nikon xịn nhất chụp vào thì sao, xàii Leica của Đức đắt tiền nhất thấy làm sao? Sau khi sử dụng 3 loại này, đặt vấn đề đầu quý vị là máy ảnh cao cấp hơn 3 loại này thì sao?

Bài 3:

Rồi một tình huống nữa để tập. Quý vị nhìn tôi nhưng không cho phép nói tôi là ai, không được phép nói nhìn ông X, người Việt Nam, ông già, ông áo màu đen, thực sự có cái quý vị đang nhìn vô mà không biết là cái gì. Quý vị tập hoài như vậy.

Các bài tập này khó, ở level cao nhất. Còn một loại bài tập dễ, bài tập thấp thì thế này. Có 2 loại bài tập thấp.

Bài 4:

Một loại bài tập thấp là thường xuyên quan sát cảm xúc từ suy nghĩ suy diễn. Quan sát để biết nó. Chúng ta suy diễn lớn lắm. Khi suy diễn quý vị có cảm xúc phức tạp và quyết định không chính xác.. Chờ đợi, lắng nghe xem xét một cách thận trọng vô tư, tránh ảnh hưởng của cảm xúc, kể cả mừng rỡ cũng tránh, cảm xúc thì tránh tối đa.

Bài 5:

Bài cao hơn chút là tập tha thứ, thông cảm khi người ta có lỗi. Tập như vậy không phải để cao thượng đạo đức, vì cao thượng đạo đức không có. Chúng ta tập đề đầu óc ở trạng thái dễ chịu nhất. Hãy xem đầu óc mình diễn biến êm dịu trong sáng dẫn đến cái nhìn rộng mở thế nào. Nếu quý vị để ý kết quả bên ngoài quý vị sẽ hiểu lầm và cao ngạo, tuyệt nhiên không để ý đến kết quả. Quý vị đừng lý sự kiểu như “nếu không quan tâm kq thi tập làm gì?” Lý sự kiểu đó thì sự thấy của quý vị dừng ở đó trong khi sự thấy là vô tận. Chỉ để ý đến diễn biến của đầu óc, trạng thái mở ra ánh sáng nhìn thế nào, trạng thái cân bằng thế nào. Cũng như quý vị nhìn thấy người có lỗi quý vị tức giận, đừng để ý lỗi của người đó, mà để ý trạng thái tức giận làm cho tính kỳ diệu trong đầu óc hạn chế thế nào. Khi quý vị có xúc cảm giận hờn ai đó thì quý vị tập quan sát sự kỳ diệu trong đầu óc bị ảnh hưởng thế nào. Đó là cách tập dẫn tới kết quả nhanh.

Bài 6:

Hay quý vị có tình thương với cây cỏ, quê hương, loài vật thì tập thế nào? Ở con người có thứ tình vừa rộng vừa sâu vừa vô tận vô biên vừa diễn biến phức tạp từ tình này sang tình khác khác nữa, diễn biến giữa các thứ tình không có biên giới, đó là thế giới huyền bí chỉ có ở con người. Những tình đó tỉ lệ thuận với tính quan sát, tính thấy. Thấy trong trung tính sẽ phát tình trung tính, thấy trong sở hữu sẽ phát tình sở hữu. Thứ tình đó tỉ lệ thuận với tính chất sự thấy. Và khi tính thấy dẫn đến tình thì nó dẫn đến cảm xúc, mà khi dẫn đến cảm xúc thì dẫn đến hành động, hành động này gọi là hành động chia sẻ. Chia sẻ nụ cười, vỗ vai, quà tiền, tài sản, chia sẻ cảm xúc, hay là người con trai người con gái chia sẻ cảm xúc để sinh con sinh cái, chia sẻ giá trị đơn giản nhất đến phức tạp nhất.

Từ cái thấy dẫn đến tình hiện hữu trong đầu óc, trong đầu chứ không phải tim, thấy từ đầu, hiện ra tình trong đầu, cảm xúc trong đầu, dẫn tới hành động chia sẻ. Khi tập phát triển tình này quý vị để ý khi mua quà cho bố mẹ, quý vị có thể vô tình, nhưng cố gắng phát hiện một tình cảm giữa mình và bố mẹ, hay lắng đọng quan sát đầu óc của mình, mình đang thể hiện chia sẻ tình cảm với bố mẹ thế nào.

Với cây cỏ, quý vị có thể ăn cỏ ăn rau, giết động vật để ăn nhưng chúng ta cũng phải có cái tình trong đó chứ. Chúng ta không thể nào ỷ vào sự khôn ngoan con người mà tàn phá thiên nhiên loài vật. Ăn mà thương, nên ăn mà phải giữ gìn, bảo vệ. Bởi vì rau, gạo, quần áo, nhà cửa là những thứ nuôi mình nên mình thương. Mình hưởng nhà ở, xe chạy, quần áo, thực phẩm,… Hưởng, thương và bảo vệ, chia sẻ. Tôi nói đó là tình thương nối tiếp tình thương, hay là kết nối tình yêu. Chứ không phải chặt phá kiểu gì thì chặt phá, chặt phá không xài thì vứt bỏ. Phải có tình cảm. Ăn, thương, bảo vệ, gìn giữ phát triển thì tình thương mới phát triển. Nên không có chuyện sử đúng mà tàn phá, coi thường, mà thiếu tình cảm. Thì hành xử như vậy là hành xử trong cảm xúc, vì cảm xúc yêu cây nên trồng cây khác, còn đốn phá rừng là hành xử trong cảm xúc vì quyền lợi cá nhân hoàn toàn – đó là cảm xúc tàn phá. Còn cảm xúc xây dựng và bảo vệ là cảm xúc tình yêu.

Kể cả nhà cửa đồ dùng, kể cả quan hệ người và người. Nhờ, dùng, dựa dẫm lẫn nhau. Cần phải dựa dẫm lẫn nhau nhưng có tình trong sự dựa dẫm hay không? Hay chỉ có thủ đoạn, cảm xúc của thứ tình trong dựa dẫm. Cảm xúc thủ đoạn để lấy hết ngược với cảm xúc ăn của người ta nhưng bảo vệ gìn giữ người ta để quan hệ, để sống được lâu dài với người ta. Liệu anh có cắt đứt quan hệ lâu dài với thiên nhiên và con người được không?

Hiệu quả đời sống vô tận vô biên nhưng cuối cùng giống nhau là không có gì quý hơn tình cảm chúng ta, giữa người với người, với thiên nhiên, với loài vật, với đồng loại, với quê hương xứ sở. Và đó là cái tồn tại sau cùng. Mở rộng trí thấy là để nó được mở rộng và tạo echo của cảm xúc. Chứ không phải mở trí thấy vô tận để hưởng quyền lợi vật chất. Mở trí thấy vô tận để hưởng cảm xúc êm đềm của tình người. Đây là điều duy nhất có giá trị và chính quý vị phải khám phá điều này.

Bài 7:

Bài dễ nữa, tôi nói rồi, mình không thấy mình hơn ai, thua ai rồi kiểm tra để thấy thế giới bên trong làm sao. Dĩ nhiên khi quý vị tập may mắn sẽ đến những đừng để ý sự may mắn đến.

Duy Tuệ
(Tuệ Bảo Tánh biên tập từ bài giảng cho các Hiền giả, Pattaya 23.12.12)